Luuk en Ruud
Dit voorjaar organiseerde de PvdA Bronckhorst een paar avonden over natuur en landbouw. De opbrengst van deze avonden vormen de opmaat voor het verkiezingsprogramma van PvdA Bronckhorst voor de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart 2022.
Met PvdA leden en belangstellenden buiten de partij werd in zogeheten digitale kamers met zes deelnemers van gedachten gewisseld. Het idee was te “dromen”: Wat zie je graag veranderen, waar moet het naartoe? En wat kan de gemeentepolitiek doen voor jouw idealen?
Deze samenvatting is geschreven door deelnemers van de bijeenkomsten, onze dank daarvoor.
Voorjaar 2021: PvdA-avonden Natuur en Landbouw, een korte samenvatting.
Groene onderwerpen
Als je aan Bronckhorst denkt, denk je onvermijdelijk aan de natuur en het landschap. Om dit fraaie landschap te beschermen moeten er keuzes worden gemaakt in de manier waarop we landbouw vorm hebben gegeven.
Van oudsher is de PvdA sterk in haar visie op werk, wonen en welzijn. Vanaf nu hebben we ook op de zogenaamde groene onderwerpen een duidelijke visie.
Dit voorjaar organiseerde wij als PvdA Bronckhorst een paar avonden over Landbouw en Natuur. De uitkomsten van deze avonden vormen de opmaat voor een deel van het verkiezingsprogramma van PvdA Bronckhorst voor de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart 2022.
Met PvdA leden en belangstellenden van buiten de partij werd in zogeheten digitale kamers met groepen van zes deelnemers van gedachten gewisseld. Het idee was te “dromen”: Wat zie je graag verbeteren, waar moet het naar toe met landbouw, natuur en landschap? En wat kan de gemeentepolitiek doen voor jouw idealen?
Circulaire landbouw
Landschap, natuur, landbouw en water, ze hebben alles met elkaar te maken. Veel kwaliteitsproblemen worden mede veroorzaakt door de intensieve landbouw. Door ontwatering, schaalvergroting van de landbouw en stikstofuitstoot gaat het slechter met het landschap, de natuur, het water en de biodiversiteit.
Daarom moeten we naar een vorm van circulaire landbouw. Deze is o.a. minder intensief, met minder uitstoot van stikstof en minder bestrijdingsmiddelen. Daarin is plaats voor nattere weilanden, meer landschapselementen en een grotere biodiversiteit. Deze transitie is een grote opgave die vooral op het nationaal en provinciaal niveau ligt. Ook op Europese schaal is hier veel aandacht voor.
Deze omslag kan voor onze boeren grote gevolgen hebben. Daarom vinden wij dat er een nieuw perspectief moet komen dat voor de boeren een aantrekkelijke en duurzame toekomst mogelijk maakt met vergelijkbare mogelijkheden voor het verdienen van een goed inkomen. Het huidige systeem biedt de boeren geen toekomst meer en is daardoor failliet.
Dit geldt niet voor alle boerenbedrijven. Vooral bedrijven dicht bij natuurgebieden veroorzaken relatief veel schade aan de natuur. Er zijn daarnaast grote verschillen in ligging, grondsoort, bedrijfsvoering en mogelijkheden voor de opvolging. Daarom is bij de transitie maatwerk geboden. Er zijn al vele boerenbedrijven die, vooruitlopend op formele stappen van de overheid, zelf al gestart zijn met zoeken naar mogelijkheden voor circulaire landbouw.
Natuur
In de gemeente Bronckhorst liggen meerdere flinke natuurgebieden en landgoederen met een hoge natuurkwaliteit. Deze is anno 2021 enorm aangetast tot onder een basisniveau. Zowel de bossen, de vegetatie als insekten, vogels en zoogdieren ofwel de biodiversiteit hebben hieronder ernstig te leiden. Dit is niet meer acceptabel. Onze leefwijze en ook onze voedingsgewoonten moeten we veranderen om tot omkering van dit afbraakproces te komen. Voorbeelden zijn geen of minder fossiele brandstoffen gebruiken, minder vlees eten en een transitie van de landbouw. Mogelijk kan de agrarische sector in de toekomst een rol hebben in ontwikkeling van de natuurkwaliteit en in het beheer ervan.
Water
We moeten veel zuiniger zijn op ons water, dat zich vooral ‘s winters verzamelt. Een zo snel mogelijke afvoer in de winter veroorzaakt een tekort in de zomer. Dit tekort wordt opgelost door grootschalig te sproeien in de zomer. Daardoor wordt de grondwaterstand nog lager. Dit is niet meer houdbaar. We zullen minder water moeten afvoeren en meer vasthouden met een hogere grondwaterstand en met bergingsgebieden. We moeten accepteren dat in het vroege voorjaar zo’n 10 tot 20 procent van de weilanden soms te nat is voor grote machines. De productiemogelijkheden zullen daardoor beperkter zijn.
We willen toewerken naar een gezondere leefomgeving voor mens en dier. Dat betekent een natuurlijker landschap met een goede biodiversiteit. Dat wil zeggen meer wilde planten, meer insecten, meer vogels en zoogdieren. Die zijn nodig voor een gezonde leefwereld. Er zijn daarvoor acties nodig op landelijk niveau maar ook op gemeenteniveau.
Gemeente
De sprekers hebben gedurende de thema avonden meerdere inhoudelijke suggesties gedaan voor de gemeente om zelf bij te dragen aan het verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving. De conclusie was dat de gemeente meer mogelijkheden heeft dan aanvankelijk bedacht.
De gemeente zou b.v. veel scherper moeten handhaven en voorkómen dat landschapselementen verdwijnen. Meer landschap en meer biodiversiteit zijn goed voor het toerisme dat voor onze inwoners ook zo belangrijk is.
We kunnen onze burgers veel meer betrekken bij beleidsvoorbereiding, ook over natuur en landschap. Dan kan b.v. met een zogenaamd burgerplatform: deelnemers doen door middel van loting tijdelijk mee aan het platform en adviseren de gemeente over nieuw beleid. Europa geeft er subsidie voor. Ze werken al in Limburg en België.
Van steeds groter belang is de rol van de waterschappen. In het bestuur van het Waterschap hebben boeren een aantal vaste zetels, de andere zetels worden door verkiezingen ingevuld. We moeten als PvdA Bronckhorst de contacten goed benutten om onze doelen te behalen. Denk daarbij b.v. aan het verhogen van de grondwaterstand, aanleg van natuurlijke oevers, bestrijding van gif in het water, het beperken van grootschalig oppompen van grondwater e.a.
Samenwerking
We moeten eveneens de samenwerking zoeken met natuurbeherende organisaties: Natuurmonumenten, Gelders Landschap, Natuurvereniging het Onderholt en Staatsbosbeheer. Geprobeerd kan worden om hierin te komen tot gezamenlijke plannen ter verbetering van de kwaliteit van landschap, natuur en biodiversiteit.
In de gemeente Bronckhorst is in toenemende mate oog voor natuur en milieu. Samenwerking is een kernwoord daarbinnen, confronterende opinies en polarisatie helpen niet. Last but not least: Zeker moeten we in overleg met de agrarische sector; daar zijn goede en hoopgevende initiatieven gaande.
